Khi quân Mông - Nguyên tràn vào nước ta, lo nghĩ trước sức mạnh của quân xâm lược, vua Trần đã hỏi Trần Thủ Độ nên đánh hay nên hoà. Trần Thủ Độ khảng khái trả lời: “Đầu thần chưa rơi xuống đất, xin bệ hạ đừng lo”.
Trong cuộc kháng chiến lần thứ hai, vua Trần mời các bô lão cả nước về kinh đô Thăng Long, ở điện Diên Hồng, để hỏi kế đánh giặc. Trả lời câu hỏi của vua: “Nên đánh hay nên hoà?”, điện Diên Hồng vang lên tiếng hô đồng thanh của các bô lão: “Đánh!”. Ý chí quyết chiến với giặc đã được toàn dân hưởng ứng. Trần Hưng Đạo, người chỉ huy tối cao của cuộc kháng chiến, đã viết Hịch tướng sĩ, trong đó có câu: "Dẫu cho trăm thân này phơi ngoài nội cỏ, nghìn xác này gói trong da ngựa, ta cũng vui lòng...". Lời Hịch đã khích lệ mọi người. Các chiến sĩ tự mình thích vào cánh tay hai chữ “Sát Thát” (giết giặc Mông cổ)
Trả lời
Những sự kiện cụ thể biểu hiện tinh thần quyết tâm chống giặc của quân dân ta trong cuộc kháng chiến lần thứ nhất chống quân Mông Cổ :
- Theo lệnh triều đình, nhân dân Thăng Long nhanh chóng thực hiện chủ trươn "vườn không nhà trống" để đánh giặc, tạm thời rút lui khỏi Thăng Long khi giặc kéo vào, kinh thành trống vắng không một bóng người và lương thực.
- Trước thế giặc mạnh, tàn bạo, vua Trần lo lắng hỏi ý kiế của Thái sư Trần Thủ Độ. Ông trả lời "Đầu thần chưa rơi xuống đất, xin bệ hạ đừng lo"
- Khi kẻ thù gặp khó khăn, quân đội nhà Trần mở cuộc phản công vào kinh thành Thăng Long và truy kịch quân địch khi chúng tháo chạy.
Bảng thống kê những sự kiện lớn đáng ghi nhớ trong lich sử dân tộc thời Lý - Trần
Niên đại
Sự kiện
1009
Lý Công Uẩn lên ngôi, nhà Lý thành lập.
1010
Lý Công Uẩn dời đô về Đại La, đổi tên là Thăng Long.
1042
Nhà Lý ban hành bộ luật Hình thư, bộ luật thành văn đầu tiên của nước ta.
1054
Nhà Lý đổi tên nước là Đại Việt.
1070
Nhà Lý xây dựng Văn Miếu ở Thăng Long để thờ Khổng Tử.
1075
Mở khoa thi đầu tiên để tuyển chọn quan lại.
1075 - 1077
Cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Tống.
Đầu năm 1226
Trần Cảnh lên ngôi, nhà Trần thành lập.
1258
Cuộc kháng chiến lần thứ nhất chống quân xâm lược Mông Cổ.
1285
Cuộc kháng chiến lần thứ hai chống quân xâm lược Nguyên.
1287 - 1288
Cuộc kháng chiến lần thứ ba chống quân xâm lược Nguyên.